Repareren: groen gedaan, goed gedaan.

In en om ons huis, op ons werk; er gaan veel dingen stuk. Het meest gemakkelijke is dan: gooi het apparaat maar weg, we kopen weer wat nieuws. Dat is natuurlijk niet erg duurzaam, slecht voor het milieu en een verarming van onze aarde door daaraan steeds maar weer grondstoffen aan te onttrekken. Ook kost de productie van elk apparaat energie. Daar moeten we zuinig mee omgaan. Verbruik van energie betekent meestal CO₂ uitstoot en dat zorgt weer voor opwarming van onze aarde. We kunnen er echt samen wat tegen doen.

Hoe kunnen we beter omgaan met onze spullen en controleren of het echt gedaan is met het apparaat? Michiel Werner zegt: “Maak een apparaat af en toe eens goed schoon. Denk bijvoorbeeld aan het filter in de stofzuiger. Maar vooral ook, kijk eens goed naar het apparaat. Soms is het gewoon een los schroefje of een vast zittend schakelaartje. Ook een beetje onderhoud doet vaak wonderen.”
Soms weet je echter niet hoe iets aangepakt moet worden. Onze tip is dan, zoek eens op internet naar je probleem. Het is verbazingwekkend hoeveel instructiefilmpjes op internet te vinden zijn die erg praktisch zijn. Michiel: “Natuurlijk is niet iedereen even handig en heeft niet het goede gereedschap. Vraag eens of je buurman of buurvrouw je misschien wel kan helpen. Kijk naar elkaar om. Als je er echt niet uitkomt dan is er altijd nog het ‘Repair-café’, ook in Wezep! Een gerepareerd apparaat geeft je voldoening, is goed voor je beurs en kan vaak nog jaren mee.”
Wanneer de meest handige knutselaar er niet uitkomt, gooi het apparaat dan niet in je grijze afvalcontainer maar lever het in op een gekwalificeerde recyclelocatie, bijvoorbeeld de gemeentewerf van Oldebroek of de milieustraat bij Van Werven.
Er is wel ‘een mits en een maar’. We moeten niet doorslaan. Zo is repareren van een erg oude koelkast of vriezer niet verstandig. Nieuwe apparatuur is zoveel zuiniger dat je met de huidige energieprijzen de kosten van het nieuwe apparaat erg snel hebt terug verdiend. Kortom, apparaat kapot, gooi het niet in de ‘afvalpot’!

Het repaircafé is open op de eerste zaterdag van elke maand in De Huiskamer van Wezep, Meidoornstraat 20, van 10.00 tot 12.30 uur.

Dit artikel is verschenen in de Huis aan Huis / Veluwe Koerier

Op de foto: links Michiel Werner, rechts Berend Jan Meijer van het Repair-café

Een schoon huis en tuin met natuurlijke middelen.

Een schoon huis is prettig en gezond om in te leven! Schoonmaken kan duurzaam gebeuren. Als je regelmatig schoonmaakt, kom je een heel eind met water, allesreiniger en een doek of borstel.

Marten Muller geeft aan: “Groentje bestaat zo’n 30 jaar en één van de eerste activiteiten destijds was een informatieavond over milieuvriendelijk huishouden. Dit onderwerp blijft actueel en belangrijk want het gaat over ons dagelijks handelen. Nog steeds worden er nieuwe schoonmaakmiddelen gemaakt. Middelen die we niet nodig hebben. Ze worden ons aangepraat via reclames, vaak met het argument ‘gemak’ en dat is meestal een fabeltje. Wat is er trouwens tegen een beetje poetsen?”

Hoe maak je goed schoon zonder agressieve middelen? Eenvoudige, goede middelen zijn al lang beschikbaar. De belangrijkste tips zijn: schoonmaakmiddelen goed doseren – je gebruikt al gauw te veel – en geen producten gebruiken met vluchtige organische stoffen, zoals bepaalde spuitbussen en glasreinigers. Glasreinigers en spiritus bevatten veel oplosmiddelen die bijdragen aan luchtvervuiling. Je hebt ze niet nodig. Ramen en spiegels worden goed schoon met water en een beetje afwasmiddel. Zeem het glas na met water en azijn tegen strepen.

Als je de WC regelmatig schoonmaakt is chloor of dikke bleek niet nodig. Chloor desinfecteert namelijk, maar maakt niet schoon en ontkalkt ook niet. Schoonmaakazijn verwijdert kalk effectief. Een speciale sanitair reiniger is niet nodig.

Marten noemt daarnaast: “Gebruik geen chemische gootsteenontstopper. Leg een zeefje in je gootsteen, zodat je niet veel door de afvoer spoelt. Raakt je afvoer toch verstopt, los dit dan eerst op met een rubberen gootsteenontstopper of een pompje. Maak zo nodig de zwanenhals los om rommel er uit te halen.”

Ook voor de bestrating buiten zijn er enkele tips. Gooi na het schoonmaken je sopje niet op straat: er kunnen schadelijke stoffen in zitten die wel afbreken in de rioolzuivering, maar niet in de grond of het oppervlaktewater. Onkruid op en tussen de tegels pak je aan met heet water en staalborstel. Dat gaat gemakkelijker en sneller dan je denkt. Azijn en zout worden weleens gebruikt maar zijn niet milieuvriendelijk! Meer informatie en goede tips zijn te vinden op www.milieucentraal.nl

Dit artikel is gepubliceerd in de Huis aan Huis krant / Veluwe Koerier

Voedsel verspillen, dat doe je toch niet?.

Was het maar waar, deze titel over voedselverspilling. Onderzoek heeft uitgewezen dat we per persoon gemiddeld ongeveer 33 kilo voedsel per jaar weggooien. In Nederland betekent dat 590 miljoen kilo goed voedsel, vele vrachtwagens vol. Daar moeten we met elkaar iets aan doen.

Als voedingsmiddelen, die te lang zijn blijven liggen of over zijn, in de vuilnisbak belanden, dan gaan ook alle energie en grondstoffen verloren die nodig waren om die etenswaren te telen, vervoeren, koelen en eventueel te bewerken en verpakken. Veel energie die voor voedselproductie nodig is, komt van fossiele brandstoffen die klimaatverandering veroorzaken. De gangbare landbouw draagt bij aan klimaatopwarming, vermindering van de bodemkwaliteit, minder biodiversiteit en een tekort aan water. Om dat weer allemaal recht te zetten kost handen vol met belastinggeld.
Bedenk ook hoeveel geld je kunt besparen door geen voedsel weg te gooien. Zeker als je af en toe vlees en kaas weggooit heb je het al snel over 300 Euro per jaar.

Wat kunnen we daar aan doen? Er zijn veel simpele tips. Ga boodschappen doen met een lijstje waardoor je geen overbodige producten koopt die je toch niet gaat gebruiken. Ga niet in op die aanbieding van 3 halen en 2 betalen. Gebruik in de keuken een weegschaal om rijst of pasta af te wegen. Michiel Werner zegt: “En als je dan toch eten overhoudt na het koken, stop dan de restanten in bakjes in de diepvries. Gemakkelijk te gebruiken wanneer je weinig tijd hebt.”
Let ook op de instelling van de temperatuur van je koelkast. Bij 4 graden blijven producten langer goed. Verder is de houdbaarheidsdatum voor veel mensen heilig. De producent is verplicht om die datum erop te zetten. Maar vaak zijn producten langer te eten of te drinken dan de datum die erop staat; denk bijvoorbeeld aan koekjes, frisdrank, broodbeleg en in mindere mate vleeswaren en kaas. Blijf wel opletten. Gebruik je ogen en je neus.

De overheid heeft ten doel gesteld om in 2030 nog maar 21,6 kilo voedsel per persoon per jaar te verspillen. Wat een gek getal? Daar hebben wij geen overheid voor nodig. Dat kunnen we zelf nog beter. Doe je mee? Kijk voor tips ook eens op samentegenvoedselverspilling.nl

Dit artikel is geplaatst in de Huis aan Huis / Veluwe Koerier

Zwerfvuil hoort niet in onze omgeving.

Het voorjaar en de zomer staan voor de deur. Reden om nog meer naar buiten te gaan, te voet of op de fiets en te genieten van onze mooie natuur. Daar hoort geen zwerfvuil bij dat toch nog steeds op veel plaatsen in overvloed aanwezig is.

Zwerfvuil staat op plaats drie van de ergernissen top 10. Erger nog is dat we zwerfvuil tegenkomen in of bij overleden dieren. Ze kunnen verstrikt raken in draad of een verstopt maag/darm systeem krijgen. Het is afval dat door ons mensen achtergelaten wordt op straat, in de berm of in onze natuur. Michiel Werner zegt: “Het is echt niet moeilijk om dat snoeppapiertje in je zak te stoppen en thuis in de afvalbak te gooien, gewoon een kwestie van gedrag.”
Gelukkig gebeurt er heel veel om zwerfvuil tegen te gaan. Plastic limonade flessen, groot en klein, daar zit al sinds april 2021 statiegeld op. En dat heeft geholpen; we zien minder flesjes op straat. De drankenblikjes zijn per 1 april (geen grap!) dit jaar gevolgd. Goed voor de natuur, maar ook goed dat hierdoor meer hergebruik mogelijk is. Zo zijn minder nieuwe grondstoffen nodig voor het maken van al die verpakkingen. Inleveren dus; dat is goed voor je huishoudbeurs en goed voor onze omgeving!

Maar we zien op straat nog vaak sigarettenpeuken, kauwgom, plastic verpakkingen, voedsel-verpakkingen van piepschuim enzovoorts. Allemaal dingen voor eenmalig gebruik. Het is een goede zaak dat de Europese Unie een aantal zogenaamde ‘wegwerpproducten’ van plastic al in 2021 heeft verboden. Bijvoorbeeld plastic rietjes, wattenstaafjes, wegwerpbestek en roerstaafjes mogen niet meer op de markt gebracht worden.

Gelukkig gaan we met elkaar steeds bewuster om met het zwerfvuil. Michiel zegt: “Ik zie regelmatig wijkhelden met de prikstok opruimen. Dat is klasse! Ook scholen dragen positief bij door, onder andere samen met de educatiegroep van Groentje, zwerfvuil opruimacties te houden. Dit is goed voor de bewustwording, maar eigenlijk zouden dit soort acties overbodig moeten zijn. Begin bij jezelf. Een eenvoudige tip is om als je op pad gaat een navulbare drinkbeker en een broodtrommel mee te nemen.” Wanneer we allemaal ons gedrag aanpassen, zijn we morgen af van zwerfvuil in de ergernis top 10. Gewoon doen!

Dit artikel is gepubliceerd in de Huis aan Huis krant / Veluwe Koerier

(Broedende) vogels in je tuin!

De lente komt eraan. Dat zie je ook aan het gedrag van vogels. Ze zijn al bezig met het zoeken naar goede nestplaatsen. Wil je graag vogels in je tuin, zorg dan altijd voor de 3V’s: Veiligheid, Voedsel, Voortplanting.

Veiligheid: zorgen dat vogels kunnen wegvliegen bij gevaar en schuilen in een boom of struik. Voedsel: zorgen voor diversiteit in je tuin, veel verschillende planten met zaden en bessen. Voortplanting: zorgen dat er plek is voor een goede nestplaats. Die vinden vogels soms tussen dichte bladeren, zoals de merel. Andere zoeken holen in bomen. Dit zijn ook de vogels die in nestkasten broeden, zoals de koolmees, pimpelmees, huismus, ringmus en spreeuw. Gerda Welkamp zegt: “Wanneer je broedende vogels in je tuin wilt, kun je nu nog snel een nestkast ophangen. Wat voor nestkast moet je kiezen? Kijk eerst welke vogels er in je tuin langskomen. Elke vogel heeft zijn voorkeur voor een bepaalde kast. Verder moet de nestkast open kunnen om in het najaar schoon te maken. Je kunt ze ook heel goed zelf maken. Op het internet zijn bouwtekeningen te vinden, bijvoorbeeld bij Vogelbescherming.nl. Groentje heeft met leerlingen van basisscholen nestkasten gemaakt. Met groep 6/7 hebben we deze prachtige kasten getimmerd en beschilderd!”

De Vogelbescherming geeft de volgende adviezen voor de plek van de nestkast.

  • Hang de nestkast op een rustige plek, zodat de vogels zich veilig voelen en naar binnen durven. Dus niet direct naast de plek waar je zelf vaak buiten zit.
  • Niet in de volle zon, dus liever niet op het zuiden.
  • Beschut tegen de wind. De invliegopening kan het beste op het noordoosten, want de wind komt in Nederland vaak uit het zuidwesten.
  • Een vrije aanvliegroute is belangrijk. Geen takken direct voor de opening.
  • Op 2 meter hoogte. Gaas om de boom kan katten uit de buurt houden.
  • Hang de nestkast stevig op, zodat hij niet kan gaan slingeren of vallen.

Sommige vogels van dezelfde soort, bijvoorbeeld koolmezen, wonen het liefst tenminste tien meter van elkaar. Koloniebroeders wonen wel weer graag in groepen: de nesten voor mussen en zwaluwen kunnen daarom naast elkaar hangen. Voor vogels van verschillende soorten kunnen de kasten een meter of drie uit elkaar hangen.

Dit artikel is gepubliceerd in de Huis aan Huis / Veluwe Koerier

Uw grijze afvalcontainer minder vaak aan de weg?

Eind januari kregen we de belastingaanslag van de gemeente. Die ging ook over het betalen van het aantal keren dat u in 2022 de grijze container aan de weg heeft gezet: € 8,- per keer. Is het u gelukt om de restafvalcontainer minder vaak aan te bieden dan in 2021? Het doel is dat we met z’n allen de hoeveelheid restafval verkleinen. Voordeel is dat we dan ook minder hoeven te betalen. Marten Muller zegt: “In 2021 hadden wij al ons best gedaan voor minder restafval en het is ons gelukt om in 2022 de container nog 2 keer minder vaak aan te bieden. Dit jaar proberen we nog verder te beperken.” Ander afval kunnen we gescheiden aanbieden. Het wordt dan hergebruikt, zoals afval van groente, fruit en etensresten (GFe), tuinafval (T), glas, papier en karton, klein chemisch afval en e-apparaten (KCA). Hier betaal je niet extra voor; alleen via de afvalstoffenheffing. Marten: ”Het is slecht voor je portemonnee als je dit in de grijze container doet! Toch is gebleken dat er nog veel GFe-afval en kleding in de grijze container terecht komt! Waarom zou je dat nog doen? Het is nodig dat we samen de afvalberg beperken, want restafval moet verbrand worden en dat willen we liever niet. We hebben al genoeg uitstoot van gassen in ons land. En restafval beperken is goedkoper. Maak er een sport van om in 2023 afvalgeld te besparen!” Leden van Groentje doen hun best voor minder restafval. Ieder geeft hier een eigen tip. Als basis geldt natuurlijk: goed scheiden!

Marten Muller: Ik gebruik een shampoo-zeepblok verpakt in karton in plaats van plastic. En tandenpoetstabletjes in een glazen flesje, want glas lever je apart in.

Michiel Werner: Ik verbouw mijn huis. Ik sloop zorgvuldig want dan kunnen veel materialen opnieuw gebruikt worden.

Alida Bosma: Ik neem mijn stoffen broodzak mee als ik brood ga kopen. Als ik bloemen koop laat ik die niet verpakken in plastic.

Johan Nieuwland: Oude stoffen in de kledingcontainer! Ik breng een versleten handdoek ook wel naar het dierenasiel. Daar zijn ze blij mee!

Gerda Welkamp: Ik heb een GFe-bakje in het aanrechtkastje. Ik maak er compost van; het gaat zelfs niet in de groene container. En ik bestel zo min mogelijk online, want dat heeft meer verpakking.

Dit artikel in gepubliceerd in de Huis aan Huis / Veluwe Koerier

Vuurwerk, beter van niet!

Met opnieuw veel geknal en siervuurwerk zijn we het nieuwe jaar ingegaan. Landelijk is er weer een record bedrag besteed aan de aanschaf van vuurwerk: 110 miljoen Euro! Moeten we hiermee wel doorgaan? Wat zijn de feiten over vuurwerk?

Vuurwerk zorgt voor erg veel luchtvervuiling. Rond de jaarwisseling wordt altijd een erg slechte luchtkwaliteit gemeten. Wist u dat het  vuurwerk in één keer net zo veel (zeer ongezond) fijnstof uitstoot als zeven maanden autoverkeer! Het is echt waar! Onvoorstelbaar.
Mensen met longziekten hebben direct last van vuurwerk, huisdieren zijn er bang voor en vogels worden verstoord. Er raken mensen gewond door vuurwerk, soms ernstig met blijvende gevolgen. Zo kwamen er weer veel mensen met oogletsel in de ziekenhuizen.

Een aantal mensen vindt vuurwerk afsteken leuk. Siervuurwerk biedt een mooi gezicht. Maar veel mensen vinden (knal)vuurwerk helemaal niet leuk. Verder blijft er veel rommel achter in de omgeving en wordt er soms schade veroorzaakt door brandjes op straat of bijvoorbeeld aan verkeersborden. In Oldebroek deze keer voor € 12.700 schade. Is het ‘feestje’ dit allemaal waard? Staan we wel genoeg stil bij al deze schadelijke effecten?

Fijn is dat de gemeente wat regelt om afgewerkt vuurwerk (en kerstbomen) in te zamelen. Michiel Werner is erbij geweest: “Je staat ervan te kijken hoeveel vuurwerkafval we deze dagen met elkaar produceren”.
Er zijn verschillende gemeentes in Nederland die een vuurwerkverbod instelden. Michiel zegt hierover: “Een goede zaak, er zijn zoveel negatieve aspecten verbonden aan vuurwerk dat we er beter mee kunnen stoppen.” Er zijn beslist ook andere manieren om een leuke jaarwisseling met elkaar te hebben. Kom bij elkaar, regel knallende kurken, sissende bierflesjes, een gezellig muziekje en misschien een laser show. Met een goed alternatief kan het zonder vuurwerk best.

Inmiddels lezen we dat gemeentes met een vuurwerkverbod, pleiten voor een landelijk verbod. Dit geeft meer duidelijkheid. Maar belangrijker: het zal de onrust en milieuvervuiling voor mens en dier sterk verminderen. Op naar een landelijk of lokaal vuurwerkverbod voor de aftrap van 2024? Tip van Groentje: leg dit jaar geen geld opzij om straks weer vuurwerk te kopen!

Dit artikel is in januari verschenen in de Huis aan Huis / Veluwe Koerier

Ons klimaat, ook u kunt er wat aan doen!

De afgelopen maand is er weer een internationale klimaat conferentie geweest, dit keer in Egypte. Ruim 200 landen verspreid over de hele wereld waren hier vertegenwoordigd. Het valt niet mee om met zo’n grote groep met erg tegenstrijdige belangen echt afspraken met elkaar te maken. Gelukkig zijn er toch weer wat overeenkomsten gesloten. Zo blijven we streven naar een maximale opwarming van 1,5˚C en gaan we minder kapitaalkrachtige landen helpen met klimaat investeringen. Hierbij gaat het om structureel terugdringen van onze CO₂ uitstoot (kooldioxide).

Natuurlijk, zo’n internationaal overleg is voor ons erg ver weg. Toch kunnen wij met elkaar hier best wat betekenen. Michiel Werner zegt: “Pak voor kleine afstanden voortaan altijd de fiets. Je staat versteld hoeveel boodschappen je in twee fietstassen kunt krijgen. Als je wat verder weg moet, probeer het eens met de trein. Met een kortingskaart van een paar Euro per maand is dat ook betaalbaar. Ik heb de afstand Zwolle-Zoetermeer zelf uitgeprobeerd. Het is me prima bevallen. Een lange treinreis is effectieve tijd.” De auto laten staan scheelt in de uitstoot van CO₂, NOx (stikstofoxide) en fijnstof!

Gerda Welkamp vult aan: “Ook in je tuin kun je zelf veel doen. Als je ruimte hebt: zorg voor groen in je tuin. Planten nemen CO₂ op en geven zuurstof af. Dus kunnen er ergens wat tegels uit, doe dat dan en zet er planten voor in de plaats.” Ook op het terrein van energie kunnen we de wereld een beetje helpen.Kijk of je zonnepanelen, een warmte collector voor het douche-water of isolatie maatregelen kunt introduceren bij je thuis. Dat scheelt in het gebruik van fossiele energie (verbranding van olie, gas of kolen).

Als we met elkaar te weinig doen, zadelen we onze kinderen in de toekomst op met een enorm probleem. Extreme weersomstandigheden zoals overstromingen, stormen of hitte en droogtekomen nu al regelmatig voor. Ga aan de slag, kijk niet weg maar begin. Alle beetjes helpen. Als u meer wilt weten over dit onderwerp, ga het www op en toets in je zoekmachine IPCC in.

Dit artikel is gepubliceerd in de Huis aan Huis / Veluwe Koerier

Hout stoken? Doe het zorgvuldig!

Ons huis verwarmen met hout of pellets is op dit moment erg actueel door de hoge gasprijzen. Vergis je echter niet in de prijs van goed kachelhout; ook dit loopt tegenwoordig aardig in de papieren. Hout stoken geeft ook uitstoot van schadelijke stoffen. De verbrandingsgassen kunnen vervelend zijn voor je buren. En vooral mensen met COPD hebben er veel last van. Stook daarom zeker geen hout als er weinig wind is, want dan blijft de rook hangen. Michiel Werner tipt: “Wil je toch de haard (af en toe) branden, laten we dan zo goed mogelijk rekening houden met elkaar! Hoe stook je zo verantwoord mogelijk? Het hout moet minimaal 2 jaar in een geventileerde houtopslag liggen om te drogen. Vochtig hout verbrandt onvolledig en geeft veel stofdeeltjes in de lucht. Stook in ieder geval geen geverfd of geïmpregneerd hout; dat geeft echt giftige uitstoot!” Zorg ervoor dat de kachel technisch goed in orde is. Goede verbranding krijg je door luchttoevoer. Zet vooral de ventilatieroosters in de kamer open. Michiel waarschuwt: “Ook belangrijk is om de schoorsteen elk jaar te laten vegen. Wie heeft er nooit gehoord van een koolmonoxide vergiftiging door onvoldoende afvoer van verbrandingsgassen? Ook de brandweer rukt regelmatig uit om een schoorsteenbrand te blussen. Voorkom dit!” Vorming van rook moet je zoveel mogelijk voorkomen. Veel rook betekent dat er onverbrande roetdeeltjes het luchtruim kiezen. Vooral tijdens het aanmaken van het vuurtje krijg je rook. Als je voorzichtig een beetje blaast krijg je snel een schone vlam.

Michiel raadt de “Zwitserse methode” aan. Leg gekloofd hout met de houtzijde naar boven haaks op elkaar. Bovenop leg je dunne aanmaakhoutjes. De beste manier om het vuur aan te steken is gebruik te maken van bruine aanmaakblokjes. Dit is geperst karton en milieu vriendelijker dan de witte blokjes.  Ook een eierdoos werkt prima! Gebruik geen kranten en papier; dat geeft meer rook en dus meer vervuiling.
Wanneer je hout bijvult, leg je de houtzijde naar beneden. Klaar met stoken? Laat voor de volgende keer een klein laagje as in de kachel liggen. Dit zorgt voor een betere verbranding. Lees op Milieu Centraal alle tips voor goed stoken. Lees meer op www.milieucentraal.nl

Dit artikel is gepubliceerd in de Huis aan Huis / Veluwe Koerier

Droogte door klimaatopwarming. Wat kunnen we doen?

Het neerslagritme in Nederland verandert. We krijgen vaker te maken met langdurige droogte en weinig regen. Na eeuwenlang oplossingen te hebben bedacht om water snel af te voeren moeten we nu kijken hoe we omgaan met waterschaarste.

De warmte en droogte wijzen op klimaatopwarming. Die ontstaat door menselijk handelen. Zoals bekend zijn er op wereldniveau maatregelen nodig om de klimaatontwikkeling tegen te gaan. Daarvoor is er bijvoorbeeld het klimaatakkoord van Parijs. Maar het is ook belangrijk dat mensen individueel hun handelen aanpassen. “Wat ons water betreft is het probleem ook dat de verdroging groter is door menselijk handelen”, zegt Ard Overkempe: “Dat is niet nieuw. In het verleden hebben we natte gebieden drooggelegd en we bleven water in rap tempo afvoeren. Van nature hoort het waterpeil tot op het maaiveld te staan, maar vanwege economisch belang wordt het grondwater laag gehouden. Dit is voordelig in het voorjaar, maar heeft tegenwoordig nadelen in de zomer omdat gewassen verdrogen.”

We moeten het grondwaterpeil dus hoger houden om te proberen de zomer door te komen. Maar dat is niet genoeg. Ook is het nodig dat we het waterverbruik flink beperken. Thuis bijvoorbeeld door kort douchen, kleren minder vaak te wassen en de vaatwasser efficiënt te gebruiken. Maar het is ook logisch om te bekijken waar veel water verbruikt wordt. Het is gebleken dat voor vleesproductie erg veel water nodig is. Volgens Ard is daar de meeste winst in te behalen: ‘’Wanneer de landbouw en veeteelt minder intensief wordt kan er beter rekening gehouden worden met  het waterbeheer en de natuur. Eigenlijk is de beste oplossing om water te besparen: minder dierlijke producten eten.” Dat is door veel organisaties aangetoond en genoemd. Kijk eens op de 17 tips van het Wereld Natuurfonds voor waterbesparing, waaronder: eet meer plantaardig.

( https://www.wwf.nl/kom-in-actie/met-tijd/tips-gedrag/water-besparen )

Overigens is ook voor de kweek van sommige plantaardige gewassen, zoals avocado, veel water nodig. Dus koop bewust! Met deze acties passen we ons aan de klimaatontwikkeling aan. Maar dat is niet genoeg om de klimaatopwarming ook tégen te gaan. Daarvoor moeten we onze CO₂ uitstoot fors beperken!

Dit artikel is gepubliceerd in de Huis aan Huis / Veluwe Koerier